Επανέρχομαι, επειδή θυμήθηκα ότι στην Εξωχώρα (στην πλατεία, ακριβώς απέναντι από την εκκλησία και τον πλάτανο), υπάρχει μία ελιά, την οποία οι γεροντότεροι του χωριού την θυμούνται όπως είναι τώρα, χωρίς αλλαγή στα χρόνια που πέρασαν, και στην οποία, εκτός από το νεανικό τμήμα του Ομίλου Unesco Μόσχας (http://imerazante.gr/2012/07/20/50589), έχουν φωτογραφηθεί άπειροι γνωστοί και άγνωστοι, μεταξύ των οποίων και οικολόγοι πράσινοι Ζακύνθου (http://zantegreens.blogspot.gr/2010/05/27-5-10.html).
Αν χαρακτηριστεί Μνημείο της Φύσης, δεν θα αποκτήσει μεγαλύτερη "αξία" στα μάτια αυτών που φωτογραφίζονται στη σκιά της; Και στο κάτω-κάτω, γιατί να έχουν οι Καλαματιανοί (δεν έχω τίποτα μαζί τους) Μνημεία της Φύσης, και να μην έχουμε και εμείς;
Χαιρετώ και ρεβερίρω
Περιδιαβαίνοντας το διαδίκτυο διάβασα για τα Μνημεία της Φύσης. Δεν τα είχα ξανακούσει, και έψαξα να μάθω περισσότερα. Να μην τα πολυλογώ, βρήκα αυτές τις πληροφορίες που σας στέλνω. Δεν ξέρω αν μπορείτε να κάνετε κάτι ανάλογο βάσει των Ν.Δ. 996/71 και Ν.Δ. 86/69 (ΦΕΚ Αʼ 7 Δασικός κώδιξ) και για τα μνημεία της Ζακυνθινής φύσης. Και σπηλιές έχουμε πολλές και ωραίες, και αρχαίες ελιές. Για πλατάνια δεν νομίζω. ΄Έχουμε όμως το δάσος των κέδρων στα Στροφάδια. Η κ. Μαρία Σιδηροκαστρίτη θα μπορούσε ίσως, να σας δώσει περισσότερες πληροφορίες και για σπηλιές και για ελιές. Στο χωριό της, τον Παντοκράτορα, (στην ιδιοκτησία του πρώην προέδρου της Ολυμπιακής κ. Καλόφωνου), υπάρχει μία ελιά με περίμετρο έντεκα μέτρα περίπου, στον Αγαλά η σπηλιά του Δαμιανού, στην Εξωχώρα ο κάτω λάκκος (βλ: http://www.iskiosiskiou.com/2010/11/blog-post_7087.html ) κλπ.
"Τους πιάσανε τους ληστές και εμπρηστές του θερινού Σινεμά!!! Πρόκειται για δύο άτομα ένας ζακυνθινός με καταγωγή απο Ρουμανία και ένας αλβανός!!! Συγχαρητήρια στην Αστυνομική Διεύθυνση Ζακύνθου και ειδικότερα στο τμήμα Ασφαλείας! Ο κινηματογράφος θα λειτουργήσει εντός των επόμενων ημερών!!! Εύχομαι και ελπίζω τέτοια γεγονότα να μην επαναληφθούν! Δεν μπορείτε να φανταστείτε πως ένοιωσα
όταν με ρωτήσανε τα παιδιά μου : "Μπαμπά δεν θα ξαναπάμε στο σινεμά;" Τι να τους απαντούσα;"
και update στη συνέχεια:
"Συνελήφθησαν οι δράστες της κλοπής και του εμπρησμού του θερινού δημοτικού κινηματογράφου. Πρόκειται για δύο άτομα, έναν ζακυνθινό με καταγωγή από τη Ρουμανία και έναν Αλβανό, σεσημασμένοι κακοποιοί, οι οποίοι στο παρελθόν έχουν ληστέψει εκκλησίες, σχολεία και περίπτερα. Μικρό μέρος των κλοπιμαίων βρέθηκε στη κατοχή τους.
Η οικονομική ζημία εξαιτίας της απώλειας από τον εμπρησμό της κινηματογραφικής μηχανής προβολής, του ηχητικού συστήματος Dolby, των φιλμ και του οικίσκου, ξεπερνάει τις 80.000 €. Θα καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για να λειτουργήσει και πάλι ο κινηματογράφος το συντομότερο δυνατό. Οφείλουμε να ευχαριστήσουμε τους περίοικους για την άμεση ενημέρωση της Πυροσβεστικής. την Πυροσβεστική Υπηρεσία χάρη στην έγκαιρη επέμβαση της οποίας δεν επεκτάθηκε η πυρκαγιά. το τμήμα Ασφαλείας Ζακύνθου για την άμεση και αποτελεσματική κινητοποίηση που οδήγησε στη σύλληψη των κακοποιών. το Δήμο Ζακύνθου για τη συμπαράσταση. και όλους τους απλούς φίλους του κινηματογράφου, για την μεγάλη ηθική στήριξη που επέδειξαν με κάθε δυνατό τρόπο."
Πριν το καλοκαίρι μπει για τα καλά και ο υδράργυρος να χτυπήσει «κόκκινο» ενόψει του επερχόμενου μίνι-καύσωνα, το «κόκκινο» έχει ήδη χτυπήσει στους δήμους εξαιτίας της δραματικής κατάστασης των οικονομικών τους.* Έτσι, μετά την «περιορισμένη εμφάνισή» του στην Αττική (Δήμος Περάματος) και στη Μακεδονία (Δήμος Έδεσσας), o «ιός της χρεοκοπίας» πλέον εξαπλώνεται μαζικά και στην Ήπειρο.
Ειδικότερα, χτυπά τις τρεις πρωτεύουσες των νομών της, δηλαδή τους δήμους Ιωαννιτών (έναν από τους δέκα μεγαλύτερους της χώρας), Ηγουμενίτσας και Πρεβέζης, που με συνολικό χρέος περίπου 95 εκατ. ευρώ, βρίσκονται ένα βήμα πριν από το γκρεμό, ένα βήμα πριν από το λουκέτο.
Εκπέμπουν «SOS» προς την Πολιτεία, αλλά ωστόσο -σύμφωνα και με τις δηλώσεις των δημάρχων τους στην ιστοσελίδα- δε βλέπουν «φως» από την υπηρεσιακή κυβέρνηση. Περιμένουν τη νέα κυβέρνηση που θα προκύψει μετά τις εκλογές, προκειμένου -στην περίπτωση που δε λυθούν τα προβλήματά τους- να πραγματοποιήσουν ακόμη πιο δυναμικές κινητοποιήσεις σε σχέση με την αυριανή... πολιτική απεργία (έτσι χαρακτήρισε την αποχή των δημάρχων και των αντιδημάρχων από τα καθήκοντά τους αύριο, με συνέντευξή του στην aftodioikisi.gr, ο δήμαρχος Αρταίων και πρόεδρος της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Ηπείρου -ΠΕΔΗ Γιάννης Παπαλέξης).
Με λίγα λόγια, η Περιφερειακή Ένωση Δήμων Ηπείρου προχωρά αύριο σε μια συμβολική κίνηση, βάζοντας... λουκέτο στα γραφεία των δημάρχων και των αντιδημάρχων, καθώς και σε εκείνα των αιρετών προϊσταμένων, την ώρα που στην Αθήνα, στις 12 το μεσημέρι, ο πρόεδρός της θα συναντάται με τον υπουργό Εσωτερικών Αντώνη Μανιτάκη για το ζήτημα. «Ωστόσο, οι υπηρεσίες των δήμων θα λειτουργούν κανονικά προκειμένου να μην ταλαιπωρηθούν οι πολίτες και από την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Αρκετά ταλαιπωρούνται, όπως οι δήμοι, από την κεντρική εξουσία».
Δ. Ηγουμενίτσας: Σε χρεοκοπία με 15 εκατ. ευρώ χρέος
Ο Δήμος Ηγουμενίτσας μαζί με τα νομικά του πρόσωπα χρωστά περίπου 15 εκατ. ευρώ (δάνεια, ληξιπρόθεσμες οφειλές, οφειλές προς τρίτους, έργα κτλ.). Απευθυνόμενη η aftodioikisi.gr στο δήμαρχο Γιώργο Κάτσινο τον ερωτά εάν πιστεύει ότι ο δήμος βρίσκεται «στο κόκκινο». Η απάντησή του αποστομωτική: «Τι "κόκκινο". Είμαστε σε χρεοκοπία»!!! Με 25.000 κατοίκους και περίπου 15 εκατ. ευρώ χρέος, όπως λέει χαρακτηριστικά ο δήμαρχος, «η κατάσταση είναι μη διαχειρίσιμη».
«Πιστεύετε ότι ο υπηρεσιακός υπουργός Αντώνης Μανιτάκης, με τον οποίο αύριο η Περιφερειακή Ένωση Δήμων Ηπείρου έχει συνάντηση στις 12 το μεσημέρι, θα δώσει λύση, εφόσον η νυν κυβέρνηση είναι μόνο για να κάνει εκλογές», ερωτά το δήμαρχο Ηγουμενίτσας η ιστοσελίδα. «Όχι βέβαια! Είναι υπηρεσιακός. Τι να κάνει;», απαντά.
Δ. Ιωαννιτών: 62 εκατ. το χρέος
«Το πρόβλημα είναι πολιτικό. Το πραγματικό ήρθε μόνο του. Δεν υπάρχουν λεφτά, αλλά υπάρχει στο βάθος... λουκέτο», σημειώνει με ξεκάθαρο τρόπο στην aftodioikisi.gr ο δήμαρχος Ιωαννιτών Φίλιππος Φίλιος, ο δήμος του οποίου «πνίγεται» σε συνολικά 62 εκατ. ευρώ χρέος (42 εκατ. ευρώ σε δάνεια και μαζί με τα νομικά πρόσωπα 20 σε υποχρεώσεις προς τρίτους).
Θα εξοφληθεί όμως αυτό το ποσό; Και πάλι αποκαλυπτικός και ξεκάθαρος ο δήμαρχος Ιωαννιτών: «Δεν υπάρχει καμία πιθανότητα. Μας χρωστούν λεφτά και δεν μπορούμε να τα εισπράξουμε. Δε μας έχουν δώσει τη ΣΑΤΑ -και να την πάρουμε θα πάει στις παλαιές οφειλές-, το "Θησέας" ακόμη δεν έχει κλείσει, μας χρωστούν ακόμη τους ΚΑΠ Μάιου... Το μόνο που "τρέχει" καλά είναι το ΕΣΠΑ».
«Πιστεύετε ότι ο υπηρεσιακός υπουργός Αντώνης Μανιτάκης, με τον οποίο αύριο η Περιφερειακή Ένωση Δήμων Ηπείρου έχει συνάντηση στις 12 το μεσημέρι, θα δώσει λύση, εφόσον η νυν κυβέρνηση είναι μόνο για να κάνει εκλογές», τον ερωτά και το δήμαρχο Ιωαννιτών η ιστοσελίδα. «Δεν περιμένω τίποτε. Τι να πει ο άνθρωπος! Για τις εκλογές είναι. Είναι μια συμβολική κίνηση».
Δ. Πρέβεζας: 18 εκατ. το χρέος
Για το Δήμο Πρέβεζας το χρέος, ύψους 18 εκατ. ευρώ (6 εκατ. ευρώ δάνεια και τα υπόλοιπα υποχρεώσεις προς τρίτους, δικαστικές αποφάσεις κτλ·) είναι, όπως λέει χαρακτηριστικά στην aftodioikisi.gr ο δήμαρχος Χρήστος Μπαΐλης «θέμα επιβίωσης», και παρόλ' αυτά «μέσα σε όλη αυτή την ανέχεια, έχω κατορθώσει να έχω πληρώσει φέτος 2 εκατ. ευρώ». «Λεφτά δεν έχουμε, δε μας έχουν δοθεί ό,τι δικαιούμαστε. Υπάρχει στενότητα από το Δημόσιο αλλά και από τους δημότες. Δεν μπορούν να πληρώσουν τα βασικά τέλη. Και πέραν αυτού, δεν έχει γίνει καμιά κίνηση που θα μπορούσε να μας δώσει ανάσα, όπως αυτή για τη ρύθμιση των χρεών ιδιωτών προς τους δήμους», συμπληρώνει.
Η ερώτηση ίδια και για το δήμαρχο Πρέβεζας: «Πιστεύετε ότι ο υπηρεσιακός υπουργός Αντώνης Μανιτάκης, με τον οποίο αύριο η Περιφερειακή Ένωση Δήμων Ηπείρου έχει συνάντηση στις 12 το μεσημέρι, θα δώσει λύση, εφόσον η νυν κυβέρνηση είναι μόνο για να κάνει εκλογές;» Η απάντηση, όμως, διαφορετική: «Θα μπορούσε, εφόσον έχει ψηφιστεί ο νόμος (σ.σ.: «Καλλικράτης 2») να υπογράψουν οι υπηρεσιακοί υπουργοί Εσωτερικών και Οικονομικών την εγκύκλιο με τις διευκρινίσεις για τη ρύθμιση των χρεών από τους ιδιώτες στους δήμους».
Συνεχίζεται η διαρροή νερού στο δρόμο του αεροδρομίου, μεταξύ του σπιτιού του Μολοντού και των γραφείων της TUI. Δεν γνωρίζω εάν την είχαν φτιάξει και την έκοψαν πάλι τώρα που καθάρισαν τα χόρτα. Δώστε το στην ΔΕΥΑΖ μπας και γλυτώσουμε δύο-τρία κυβικά. Καλή βδομάδα
Το νηπιαγωγείο Ρομιρίου Ζακύνθου, στα πλαίσια υλοποίησης προγράμματος Comenius στο οποίο συμμετέχει, πραγματοποιεί συνάντηση εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης από Γαλλία, Αγγλία, Ισπανία, Ιρλανδία, Ιταλία, Πολωνία, Ουγγαρία, Τουρκία και Ελλάδα.
Το πρόγραμμα με τίτλο “VariedArtisticRoots, aCommonCulturalHeritage”, ξεκίνησε τον Σεπτέμβρη του 2010 και ολοκληρώνεται τον Αύγουστο του 2012.
Η παραπάνω Πολυμερής Σύμπραξη Comenius, αποτελεί δράση του Προγράμματος Δια Βίου Μάθησης, απ’ όπου και χρηματοδοτείται μέρος των δαπανών υλοποίησης της, μέσω του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών (ΙΚΥ).
Η συνάντηση των εκπροσώπων των εταιρικών σχολείων στο νησί μας γίνεται από 22/5/12 μέχρι 26/5/12, με την υποστήριξη και βοήθεια του Δήμου Ζακυνθίων, της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Ζακύνθου, της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Ζακύνθου, του ΤΕΕ Ζακύνθου, του Χορευτικού Τμήματος του Πολιτιστικού Συλλόγου Λαγοπόδου, του Συλλόγου Δασκάλων και Νηπιαγωγών Ζακύνθου και του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων του 1ου Δημοτικού Σχολείου Ρίζας και των Νηπιαγωγείων Κοντέικων, Μαχαιράδου και Ρομιρίου.
Λατρευτοί μου συμπολίτες,
χελιδόνια και σπουργίτες,
είμαι σίγουρος πως κάτι,
χτύπησε κι εσάς στο μάτι.
Τί είναι αυτό που είδα;
Υπό τίνος την αιγίδα;
Και γιατί ανακυκλώνει,
μοναχά τσάμπα χαρτόνι;
Έχετε καμμιάν ιδέα,
τίνος είναι η ιδ.ε.α.;
Μήπως έχω κάμει λάθος;
Συγχωρήστε μου το πάθος.
Πριν από λίγες εβδομάδες βρέθηκα στην Ανάβρα, ένα κτηνοτροφικό χωριό στα σύνορα Φθιώτιδας και Μαγνησίας. Σκαρφαλωμένο στα 1.000 μέτρα υψόμετρο πρόκειται για πραγματικά ένα «γαλατικό» χωριό που -προς το παρόν- έχει μείνει αλώβητο από την κρίση. Οι «οικονομικοί» του δείκτες μοιάζουν εξωπραγματικοί -σε σχέση με τη γενικότερη κατάσταση- ανεργία μηδέν, συνεχής ανάπτυξη.
Την ώρα που έφτασα, οι κτηνοτρόφοι μόλις είχαν τελειώσει τις δουλειές τους με τα ζώα και έπιναν στην πλατεία τον καφέ τους. «Πρώτη ημέρα που έχει καλό καιρό έπειτα από ένα πολύ δύσκολο χειμώνα», μου εξήγησαν. Οι περισσότεροι νέοι, κάτω των 40, ανασηκώνουν τους ώμους όταν τους ρωτάω αν θα ήθελαν να βρίσκονται στην πόλη ή να κάνουν κάτι άλλο. Δεν το έχουν σκεφτεί. Αντίθετα, σήμερα πολλοί από την πόλη αναζητούν λύση επιβίωσης στην Ανάβρα. Το mail της εθελοντικής οργάνωσης Αναβρα-ζω που έχουν συστήσει ο πρώην πρόεδρος της κοινότητας κ. Δημήτρης Τσουκαλάς και η γυναίκα του κ. Μάχη Καραλή γεμίζει καθημερινά με ηλεκτρονικά μηνύματα απόγνωσης από ανθρώπους που ζητούν δουλειά και ρωτούν πληροφορίες για το χωριό.
Βέβαια, τα πράγματα δεν ήταν πάντα έτσι. Στις αρχές της δεκαετίας του ʼ90 η Ανάβρα βάδιζε με σταθερά βήματα στο αδιέξοδο των περισσότερων χωριών της Ελλάδας. Οι νέοι εγκατέλειπαν το χωριό αναζητώντας δουλειά στην πόλη και πίσω έμεναν οι γηραιότεροι να προσπαθούν να τα βγάλουν πέρα. Το σκηνικό δύσκολο. Τα ζώα μαζί με τους ανθρώπους σε στάβλους που βρίσκονταν μέσα στον οικισμό. Τα δίκτυα ύδρευσης και αποχέτευσης ήταν κατεστραμμένα. Στο χωριό έφτανε μόνο χωματόδρομος που έκλεινε με το πρώτο χιόνι.
Τότε ήταν που ο Δημήτρης Τσουκαλάς και η Μάχη Καραλή σκέφτηκαν να επιστρέψουν στην Ανάβρα, τον τόπο καταγωγής του πρώτου. Για να γίνει όμως αυτό έπρεπε να αλλάξουν οι συνθήκες. Ο κ. Τσουκαλάς εκλέχθηκε πρόεδρος της κοινότητας, σήκωσε τα μανίκια και άρχισε δουλειά. Για τέσσερις τετραετίες εργάστηκε με πάθος και υπομονή για το χωριό. Επεισε τους κτηνοτρόφους να ασχοληθούν με τη βιολογική κτηνοτροφία και να συναινέσουν στη δημιουργία αιολικού πάρκου (το ρεύμα του οποίου πουλά η κοινότητα), εξασφάλισε πόρους από κοινοτικά προγράμματα για τις υποδομές του χωριού και την κατασκευή σφαγείου, έστησε περιβαλλοντικό πάρκο έκτασης 240 στρεμμάτων.
Κάπως έτσι γεννήθηκε το θαύμα της Ανάβρας, το χωριό πρότυπο που επισκέπτονται άνθρωποι από κάθε γωνιά του πλανήτη. Σε όσους τον ρωτούν πώς τα κατάφερε απαντά: «Απλά, αντίθετα από τη συνήθη πρακτική των πολιτικών, εγώ έκανα ό, τι υποσχόμουν». Μέρες που είναι -προεκλογικές- ακούω τους υποψηφίους να διαφημίζουν με βαρύγδουπες εκφράσεις όσα σημαντικά έχουν κάνει. Αναρωτιέμαι, αν όσα λένε ήταν αλήθεια, οι πολίτες δεν θα το ήξεραν; Δεν θα είχαν καταλάβει τις θετικές αλλαγές στη ζωή τους;
Ταξιδεύοντας σε τούτη την "αόρατη βιβλιοθήκη" (=internet), διάβασα ότι φέτος το "cow parade" θα γίνει, μεταξύ άλλων στην Τουλούζη, στον Παναμά και (κάπου) στην Κύπρο, όπως είχε γίνει και στην Αθήνα το 2006. Διάφοροι καλλιτέχνες δημιούργησαν και δημιουργούν έργα τέχνης, χρησιμοποιώντας ως καμβά ένα γλυπτό-αγελάδα.
Μία σκέψη μου ήρθε: Μήπως ο Δήμος Ζακυνθίων, ή το επιμελητήριο, ή κάποιος άλλος φορέας, μπορεί να οργανώσει κάτι αντίστοιχο με "καμβά" γλυπτά χελώνας caretta-caretta, που να γίνεται κάθε χρόνο μόνιμα στη Ζάκυνθο, και τα γλυπτά να εκτίθενται στην Πλατεία Ρούγα; Έτσι, θα καταφέρουν να έχουν κάποια έσοδα παραπάνω, να παραμείνει η Πλατεία Ρούγα πεζόδρομος, να ενισχυθεί η κίνηση των εμπορικών καταστημάτων, να αναδειχτούν -ίσως- κάποιοι νέοι καλλιτέχνες.
Δεν κινδυνεύουν με διακοπή ηλεκτροδότησης όσοι δεν πλήρωσαν
Μπλόκο στη διακοπή του ηλεκτρικού ρεύματος σε όσους καταναλωτές δεν πληρώνουν το χαράτσι στη ΔΕΗ βάζει το Συμβούλιο της Επικρατείας, το οποίο ωστόσο δέχεται ότι είναι συνταγματική η επιβολή του τέλους ακινήτων. Η ολομέλεια του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου αργά χθες το βράδυ ολοκλήρωσε την κεκλεισμένων των θυρών διάσκεψή της που αφορούσε την συνταγματικότητα ή μη του ειδικού τέλους ακινήτων μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ.
Οι σύμβουλοι της Επικρατείας -σύμφωνα με πληροφορίες- έκριναν ότι το επίμαχο τέλος είναι συνταγματικό καθώς πρόκειται για έκτακτο και όχι για μόνιμο φόρο που καλούνται να πληρώσουν οι πολίτες.
Ωστόσο, οι ανώτατοι δικαστικοί λειτουργοί έκριναν με εντελώς διαφορετικό τρόπο το κρίσιμο ζήτημα που αφορά στη διακοπή ηλεκτρικού ρεύματος σε όσους δεν πληρώνουν το χαράτσι.
Κατά τις ίδιες πληροφορίες, οι δικαστές προτάσσοντας την προστασία των καταναλωτών, σχεδόν ομόφωνα, έκριναν ότι είναι αντισυνταγματική και παράνομη η διακοπή του ηλεκτρικού ρεύματος σε περίπτωση που το ειδικό τέλος δεν πληρωθεί μέσω του λογαριασμού της ΔΕΗ όπως προβλέπει ο νόμος.
Νομολογιακός πιλότος
Η υπόθεση έφτασε στο Συμβούλιο της Επικρατείας μετά από βροχή προσφυγών που είχαν καταθέσει ο Δικηγορικός Σύλλογος της Αθήνας, το σωματείο Έλληνες Φορολογούμενοι, μεμονωμένοι ιδιοκτήτες ακινήτων, διάφοροι δήμοι και άλλα σωματεία.
Η υπόθεση λόγω μείζονος σπουδαιότητας εισήχθη με διαδικασίες εξπρές στην ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας με βάση το θεσμό της πρότυπης δίκης.
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι η απόφαση των ανώτατων δικαστών αποτελεί νομολογιακό πιλότο για όλα τα δικαστήρια της χώρας στα οποία εκκρεμούν συναφείς υποθέσεις.
Έτσι, κατ’ εφαρμογήν της ετυμηγορίας του ΣτΕ κανένας καταναλωτής δεν κινδυνεύει με διακοπή ηλεκτρικού ρεύματος σε περίπτωση που δεν έχει πληρώσει καμία από τις δόσεις του ειδικού τέλους ακινήτων.
Μέχρι σήμερα και κατώτερα δικαστήρια είχαν εκδώσει προσωρινές διαταγές με τις οποίες απαγόρευαν τη διακοπή της ηλεκτροδότησης θεωρώντας ότι αποτελεί αναγκαίο αγαθό για τη διαβίωση των πολιτών.
Ημερίδα ενηλίκων Ν. Ζακύνθου με θέμα: «Διαχείριση απορριμμάτων-ανακύκλωση- κομποστοποίηση» την Κυριακή 4 Μαρτίου 2012
Στο πλαίσιο υλοποίησης της Πράξης «Κέντρα Εκπαίδευσης για το περιβάλλον και την Αειφορία – Δράσεις Δια Βίου Μάθησης για τους ενήλικες» μέσω τουΕπιχειρησιακού Προγράμματος«Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση» με τη συγχρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο – Ε.Κ.Τ.) και εθνικών πόρων,
προγραμματίζει, σε συνεργασία με το Φορέα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Ζακύνθου τη διοργάνωση ημερίδας, στις 4/3/2012, στη Ζάκυνθο και στην αίθουσα εκδηλώσεων του Μουσικού Σχολείου Ν. Ζακύνθου με θέμα:
Το πρόβλημα των απορριμμάτων είναι ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα του πλανήτη και απαιτεί άμεσες λύσεις. Ο όγκος των απορριμμάτων έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια.
Οι ολοένα αυξανόμενες καταναλωτικές ανάγκες και οι αλλαγές στους παραδοσιακούς τρόπους διαχείρισης αποβλήτων εντείνουν το πρόβλημα. Η εξεύρεση χώρων ταφής των απορριμμάτων αποτελεί μόνιμο σημείο σύγκρουσης στις τοπικές κοινωνίες και σταθερό πονοκέφαλο για τους…. Δημάρχους.
Η μείωση, η επαναχρησιμοποίηση και η ανακύκλωση των υλικών είναι πλέον επιτακτική ανάγκη για την κατά το δυνατόμείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και την εξοικονόμηση πόρων και ενέργειας.
Τα ποσοστά ανάκτησης- ανακύκλωσης υλικών στη Ζάκυνθο είναι απογοητευτικά. Η αλλαγή στάσης και συμπεριφοράς, στα θέματα αυτά, της κοινωνίας της Ζακύνθου είναι επιβεβλημένη. Η εκπαίδευση είναι το σημαντικότερο εργαλείο για την επίτευξη των παραπάνω στόχων.
Σκοπός της ημερίδας είναι η ενημέρωση των πολιτών της Ζακύνθου στα θέματα διαχείρισης απορριμμάτων, η ευαισθητοποίηση και η ενεργή συμμετοχή τους στην προσπάθειαμείωσης του όγκου των απορριμμάτων αλλά καιαύξησης του ποσοστού ανάκτησης - ανακύκλωσης υλικών.
Γαρδέλης Δημήτριος, Μέλος Π.ΟΚ.Π.Ε.Λιθακιάς Ζακύνθου
Βισβάρδης Αναστάσιος, Μέλος Π.Ο.Κ.Π.Ε.Λιθακιάς Ζακύνθου
Σεμιτέκος Δημήτρης, Μέλος Π.ΟΚ.Π.Ε.Λιθακιάς Ζακύνθου
Εμμανουηλίδου Σοφία, Μέλος Π.ΟΚ.Π.Ε.Λιθακιάς Ζακύνθου
Εισηγητές-Επιμορφωτές
Καραγιαννίδης Αβραάμ, Αναπληρωτής Καθηγητής ΑΠΘ, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο ΘεσσαλονίκηςΕνεργειακόςΤομέας, Εργαστήριο Μετάδοσης Θερμότητας και Περιβαλλοντικής Μηχανικής
Κάρδαρηςθεόδωρος, Πρόεδρος Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών ΦορέαΔιαχείρισηςΣτερεών Αποβλήτων Ζακύνθου
10.00-10.30:«Ολοκληρωμένη διαχείριση απορριμμάτων και ανακύκλωση:Σύγχρονεςπροκλήσεις»
Εισηγητής: Καραγιαννίδης Αβραάμ, Αναπληρωτής Καθηγητής ΑΠΘ, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο ΘεσσαλονίκηςΕνεργειακόςΤομέας, Εργαστήριο Μετάδοσης Θερμότητας και Περιβαλλοντικής Μηχανικής
10.30-11.00: «Η διαχείριση των απορριμμάτων στη Ζάκυνθο»
Εισηγητής: Κάρδαρηςθεόδωρος, Πρόεδρος Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών Φορέα
Την κατάληψη όλων των δημαρχείων της χώρας προγραμματίζει για σήμερα, Τετάρτη (από τις 11.00 το πρωί μέχρι τις 3.00 το μεσημέρι) η ΠΟΕ - ΟΤΑ σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την οικονομική κατάρρευση των δήμων, τις ιδιωτικοποιήσεις υπηρεσιών των ΟΤΑ, την απόλυση των εργαζομένων σε αυτές, τις μειώσεις κύριων και επικουρικών συντάξεων.
Όπως σημειώνεται στη σχετική ανακοίνωση, «ο συνεχής και καθημερινός αγώνας για την ανατροπή της πολιτικής και των αποφάσεων της συγκυβέρνησης και της τρόικας είναι υπόθεση όλων των εργαζομένων».
Γι’ αυτό, οι εργαζόμενοι καλούνται να συμμετάσχουν στις γενικές συνελεύσεις, συγκεντρώσεις και εκδηλώσεις διαμαρτυρίας «ενάντια στη νέα δανειακή σύμβαση και τα βάρβαρα μέτρα του νέου μνημονίου, στη φτωχοποίηση των εργαζομένων και της κοινωνίας, στις πολιτικές λιτότητας, της ανεργίας και της κατάργησης του κοινωνικού κράτους».
Από πολύ μικρός, πριν ακόμα πάω σχολείο, πήγαινα, σχεδόν μέρα παρά μέρα, με τον νόνο μου στη Χώρα για ψώνια. Δύο περίπου χιλιόμετρα με τα πόδια. Κάναμε μία στάση στο ζαχαροπλαστείο ΖΕΝΙΘ του Χιώνη, να φάμε τη σοκολατίνα μας, και να πάρουμε δυνάμεις, όπως έλεγε.
Ψιλόβρεχε όταν αντίκρισα πρώτη φορά τις κολώνες στην πλατεία ρούγα. Προφυλάχτηκα και εντυπωσιάστηκα. Ρώτησα τον νόνο μου, γιατί δεν είναι σε όλη τη Χώρα κολώνες, και μου είπε να κάμω τα παράπονά μου στο Δήμαρχο.
Φανταζόμουνα τον Δήμαρχο σαν ένα πολύ ψηλό, γεροδεμένο ηλικιωμένο άνδρα, με ημίψηλο. Αναρωτιόμουν γιατί κάνει διακρίσεις και έχει χτίσει κολώνες στη μέσα μερία και προστατεύει τον κόσμο από βροχή και ήλιο, και στην όξω μερία όχι.
Έτσι, από τότε ήθελα να γίνω δήμαρχος, (πιο πριν ήθελα να γίνω παπάς, όλο με την εξουσία δηλαδή), για να διορθώσω την «αδικία» και να φτιάξω κολώνες σε όλη τη Χώρα.
Αυτά βέβαια, τότε. Γιατί σήμερα θά ’θελα να γκρεμίσω και αυτές που υπάρχουν, γιατί δεν εξυπηρετούν πλέον τον κόσμο, αλλά το εμπόρευμα του έμπορα, τις καρέκλες του καφενείου, κλπ.
Με τα μπάζα τους θα έφτιαχνα δεύτερη γέφυρα στον Άγιο Χαράλαμπο, και θα μπάζωνα λίγο ακόμα τη θάλασσα στην Ομπρέλα, για να μη χάσει ο ΕΟΤ έδαφος, λόγω της γέφυρας. Επίσης, θα μπάζωνα ένα κομμάτι μπροστά από το ΞΕΝΙΑ για χώρο στάθμευσης αυτοκινήτων. Ακόμη, θα έφερνα ογκόλιθους από τον Βραχιώνα, (προσέξτε: Βραχιώνα και όχι Βραχίονα), και θα έκανα ένα – μη συνεχές – φράγμα από τον ΕΟΤ μέχρι τον Άγιο Νικόλα του Μώλου, και ένα άλλο από τον Άγιο Χαράλαμπο μέχρι τον Άγιο Σπυρίδωνα, προκειμένου, αφ’ ενός για να προστατευτούν τα Λαζαρέτα και το μουράγιο στον Άγιο Νικόλα του Μώλου, και αφ’ ετέρου να βρίσκουν καταφύγιο τα μικρά ψάρια και να πολλαπλασιάζονται πιο εύκολα, όπως ήδη κάνουν στις Κυκλάδες.
Οι συμμαθητές μου στο δημοτικό, με φώναζαν δήμαρχο. Μα σήμερα, με τέτοιες ιδέες, ποίος θα με ψήφιζε;
[…] Σε κάθε ταινία που βλέπουµε, το βλέµµα του Oδυσσέα συναντάµε. Η περιπέτεια του βλέµµατος δεν έχει τέλος. Το γαλάζιο καράβι, συνεχώς θα φεύγει για νέες περιπέτειες, και κάθε περιπέτεια θα 'ναι µια καινούργια δοκιµασία του βλέµµατος, αλλά και µια πιθανότητα για νέες αµαρτίες γιατί «η αµαρτία είναι συναρτηµένη µε την περιπέτεια», όπως λέει ο Levinas, και για τους χριστιανούς, µε τα µάτια – πολύ σωστά, αφού κάθε περιπέτεια (και, συνεπώς, κάθε αµαρτία) αρχίζει µε το περίεργο βλέµµα του
ερευνητή.
«Για να µην αµαρτήσεις, πρέπει ν' αδρανήσεις» λέει πάλι ο Levinas. Μ' αυτή την έννοια, ο υπ' αριθµόν ένα αµαρτωλός στη µυθολογία όλων των λαών είναι ο Oδυσσέας, ο άνθρωπος µε το πιο δυνατό βλέµµα, κατά κάποιο τρόπο ο Ηρακλής του βλέµµατος, που σήκωσε όλο τον κόσµο µε τα µάτια του.
∆εν έκανε το λάθος του Άτλαντα να φορτωθεί τον κόσµο στη ράχη του. Κι
αν νοµίζετε πως έχασε το δρόµο του τραβώντας για την Ιθάκη, µάλλον θα πρέπει να ξαναδιαβάσετε την Oδύσσεια ή, τουλάχιστον, τον πρώτο τόµο («Από την Ιλιάδα στον Παρθενώνα») του τρίτοµου έργου του Αndré Bonnard O αρχαίος ελληνικός πολιτισµός.
O Oδυσσέας, που δεν ήταν καθόλου βιαστικός, ήξερε πως, για τον σοφό άνθρωπο, ο συντοµότερος δρόµος περνάει απ' το Λαβύρινθο και, βέβαια, δεν είναι η ευθεία. Αυτά τα λένε οι προσκολληµένοι στον Ευκλείδη γεωµέτρες. Oι πολυδιάστατες γεωµετρίες, όµως (ας πούµε, αυτή του Riemann ή εκείνη του Λοµπατσέφσκι), λένε άλλα.
Λένε πως υπάρχουν τόσες γεωµετρίες όσες και τα βλέµµατα που πέφτουν πάνω στο χώρο. Το παν είναι να ξέρεις να φτιάχνεις τη γεωµετρία που ταιριάζει στο πρόβληµά σου·
όπως ο Θόδωρος Αγγελόπουλος, που µονίµως µπερδεύει τους «τρισδιάστατους», τους προσκολληµένους δηλαδή στο βολικό
παραµύθι πως ο κόσµος έχει τρεις διαστάσεις, αλλά και, πόσο µάλλον, τους µονοδιάστατους, που δε θα µάθουν ποτέ πως, στην ποίηση, οι διαστάσεις είναι τόσες, όσες αποφασίσει ο ποιητής.
Κι ο Αγγελόπουλος, πριν από καθετί, είναι ένας µεγάλος ποιητής,
που βρίσκεται συνεχώς σε πειρασµό και συνεχώς προσπαθεί να ξορκίσει µε τη µεγάλη του τέχνη το Κακό που ενδηµεί σε τούτη την αµαρτωλή χώρα.
Ξέρουµε από τον Εmmanuel Levinas (Τέσσερις ταλµουδικές µελέτες) πως στην αρχή κάθε περιπέτειας βρίσκεται ένας πειρασµός·
σαν αυτόν που κινεί τον Oδυσσέα, αλλά και τον ήρωα της ταινίας Το βλέµµα του Oδυσσέα. ∆εδοµένου ότι στον καιρό µας κάθε σοβαρή γήινη περιπέτεια είναι µια περιπέτεια του βλέµµατος (τα καράβια έγιναν διαστηµόπλοια – σωστά το είπε ο Arthur C. Clarke), Το βλέµµα του Oδυσσέα είναι µια περιπέτεια εντελώς συναρπαστική.
Αρκεί να µπορέσεις να τοποθετήσεις την ταινία στη σωστή της (πολυ)διάσταση και να καταλάβεις πως, κατ' αρχάς, µιλάει για τον κινηµατογράφο καθαυτόν· τον κινηµατογράφο σαν παγίδα του βλέµµατος και, συνεπώς, σαν τρόπο επανάκτησης της χαµένης αθανασίας µέσα από τις σκιές, που είναι περίπου ίδιες µε τις σκιές τις οποίες συναντάει ο Oδυσσέας όταν κατεβαίνει στον Άδη.
2. O ΧΡOΝOΣ ΤOΥ ΒΛΕΜΜΑΤOΣ
Η ταινία Το βλέµµα του Oδυσσέα, στο βαθµό που είναι µια οδύσσεια η οποία έλκει την καταγωγή της από την Oδύσσεια του Oµήρου και τοποθετείται δίπλα σε δύο σύγχρονες λογοτεχνικές παραλλαγές του ίδιου µύθου, την Oδύσσεια του Νίκου Καζαντζάκη (1938) και τον Oδυσσέα του James Joyce (1922),
δεν µπορεί παρά να είναι ένα road movie (ταινία δρόµου), όπως ονοµάστηκε ο
αφηγηµατικός τρόπος που εµφανίστηκε κατ' αρχάς ως λογοτεχνικός, στο µυθιστόρηµα του Jack Kerouac Στο δρόµο (1957), το οποίο θα εγκαινιάσει το κίνηµα των Μπιτ.
O Αγγελόπουλος θα µπορούσε να θεωρηθεί σαν ένας όψιµος Μπιτ, αλλά µε µια
βασικότατη διαφορά: η επίµονη και λυτρωτική περιπλάνηση δεν τελείται εκτός χρόνου, όπως στους Μπιτ· τελείται σε χρόνο ιστορικό, όπου, όµως, περιπλέκεται κι ο ίδιος ο δηµιουργός που είναι παρών ανάµεσα στους ήρωές του.
Στην «αφήγηση δρόµου», αυτό που µένει πίσω από τον ταξιδιώτη, δεν είναι ο χώρος (δηλαδή ο δρόµος κι ό,τι αυτός συνδέει), αλλά ο χρόνος. Εδώ, δεν υπάρχει ρολόι, κι ο χρόνος, όπως κι ο χώρος, υπακούει µόνο στο νόµο των πιθανοτήτων.
Η ελευθερία, βασικό αίτηµα των Μπιτ, γίνεται δυνατή µόνο έξω και πέρα από το χρόνο, κι αυτό παραπέµπει σε µια µεταφυσική χωρίς Θεό, αφού το τέλος του ταξιδιού δεν καταλήγει στον παράδεισο κι αφού η κόλαση βρίσκεται πάντα πίσω, στα µέρη που αφήνουµε πίσω µας στη φυγή µας προς τα µπρος.
Εκείνο το οποίο αναζητεί ο ήρωας που µονίµως φεύγει χωρίς να έχει την πρόθεση να πάει πουθενά, δεν είναι ούτε η Ιθάκη, ούτε η Πηνελόπη· είναι ο «πηγαιµός για την Ιθάκη»· είναι το ταξίδι για το ταξίδι, η συχνά έως θανάτου άσκοπη περιπλάνηση:
λογικότατο ταξιδιωτικό σχέδιο µέσα στον πλήρη παραλογισµό του· και εξόχως αντιτουριστικό. Άλλωστε, για κάθε φιλοσοφηµένο άνθρωπο, κάθε ταξίδι τελειώνει σ' ένα νεκροταφείο.
Και κάθε νεκροταφείο είναι µια Ιθάκη
Ωστόσο, όταν την Ιθάκη τη µεταθέτεις στο Σαράγεβο, όπως κάνει ο Αγγελόπουλος στο Βλέµµα του Oδυσσέα, τότε την τοποθετείς στην κόλαση.
Κι όταν την Πηνελόπη (Μaia Morgenstern) τη «σκορπάς» στο δρόµο, τότε δε θα βρεις καµιά Πηνελόπη όταν φτάσεις στο τέλος του ταξιδιού. Tα µονοπάτια της Iστορίας δεν οδηγούν πουθενά, κυρίως µετά την πτώση του υπαρκτού σοσιαλισµού.
Αυτή η ταινία δρόµου µιλάει κυρίως για τον χαµένο δρόµο της Ιστορίας, για το ξεστράτισµα του ανθρώπου στην αιώνια πορεία του προς την Oυτοπία, η οποία, από την εποχή τού Τhomas More, πάντα είχε τη µορφή παραδείσου.
O Μarx έκανε ό,τι µπορούσε για να µειώσει την καταστροφική λειτουργία των νόµων των πιθανοτήτων στην Ιστορία, αλλά δεν πήρε υπόψη του πως οι άνθρωποι µπορεί και να µη θέλουν σωτηρία άλλου είδους απ' αυτήν που υπόσχεται ο Θεός και που, κατά το χριστιανισµό, εισέβαλε τρεις
φορές στον ιστορικό χρόνο:
την πρώτη, όταν έφτιαχνε τον κόσµο· τη δεύτερη, όταν έστελνε τον Υιό Του για να διορθώσει τα θεϊκά λάθη·
και την τρίτη, όταν εγκαθιστούσε επί µαταίω µέσα στην Ιστορία το Άγιο Πνεύµα, την ηµέρα της Πεντηκοστής. Παρά την τριπλή επέµβαση, η αποτυχία του θεϊκού σχεδίου είναι παταγώδης, κι αυτό θα µπορούσε να είναι µια κάποια παρηγοριά για την αποτυχία του ανθρώπινου σχεδίου.
Μας χρειαζόταν η κυνική ψυχραιµία του Karl Popper (Η ανοιχτή κοινωνία και οι εχθροί της) για να παραδεχτούµε τελικά πως ένας από τους εχθρούς της ανοιχτής κοινωνίας είναι και ο Θεός.
Τι αποµένει, λοιπόν; Ίσως η πρόταση ενός υπαρξιστή, του Μerleau-Ponty: η ίδια η στράτευση έχει µεγαλύτερη σηµασία απ' το σκοπό της στράτευσης.
Τη στιγµή που η Ιστορία τελείται, δεν έχεις ιδέα για την έκβαση – ευτυχώς· γιατί δε θα είχες κανένα λόγο να στρατευτείς, αν γνώριζες εξαρχής πως
η έκβαση θα ήταν αρνητική.
Κάθε στράτευση, λοιπόν, αν δεν είναι µια «τυφλή» αυτοστράτευση, είναι µια γελοία επιστράτευση.
O ήρωας της ταινίας Το βλέµµα του Oδυσσέα αυτοστρατεύεται σ' ένα ιδανικό που µοιάζει να 'ναι το τελευταίο µέσα σε µια κοινωνία η οποία κατανάλωσε όλα τα ιδανικά της:
το να περισώσεις το αρχικό, το παρθενικό βλέµµα που έριχνε ο κινηµατογράφος στον κόσµο, στην αρχή του αιώνα που πεθαίνει, σίγουρα είναι ένα ιδανικό που µετριάζει τη «θλίψη απ' το τέλος τού αιώνα», όπως λέει ο
Αγγελόπουλος, που ξέρει καλά τι λέει.
Λέει πως η προσπάθεια για σωτηρία του αιχµαλωτισµένου στο σελιλόιντ βλέµµατος µοιάζει µε ιεραποστολή κι έχει σχέση µ' αυτό που παλιότερα ονόµαζαν σωτηρία της ψυχής.
Τρεις επεµβάσεις του Θεού και µία του Μarx τέσσερις, δεν κατάφεραν να σώσουν ούτε την ψυχή ούτε το κορµί. Ίσως, τελικά, η σωτηρία έρθει µέσα από τη σωτηρία του βλέµµατος.
Όταν µάθουµε να βλέπουµε καλά, µπορούµε να ενεργούµε καλύτερα. Το σηµαντικό είναι να ξέρεις να επεµβαίνεις διά του βλέµµατος πάνω στο παλίµψηστο της Ιστορίας και να ξύνεις τα στρώµατα που καλύπτουν το ένα το άλλο.
O Ζήσιµος Λορεντζάτος θα µας υποδείξει µια µέθοδο, που µοιάζει πολύ µ' αυτήν του Αγγελόπουλου: «Κάθε γενιά ξύνει την περγαµηνή τη
γραµµένη µε τις περιπέτειες της προηγουµένης και γράφει επάνω τις περιπέτειες τις δικές της.
Το παράξενο είναι πως, µε τα τόσα ξυσίµατα και τις διαδοχικές γραφές, η περγαµηνή από κάτω µένει πάντα απείραχτη – το θαύµα της ζωής».
O Θόδωρος Αγγελόπουλος θα ξύσει πολύ βαθιά την περγαµηνή όπου είναι αποτυπωµένη η Ιστορία των λαών των Βαλκανίων.
Και θα αποκαλύψει πολλούς χρόνους γραµµένους πάνω στο πανάρχαιο παλίµψηστο του Oµήρου, τη φιλολογική αρχετυπική µήτρα της
µεγάλης και ατέρµονης ανθρώπινης περιπέτειας.
Όµως, αυτό που θα βρει τελικά στο παλίµψηστο, δε θα 'ναι οι επάλληλοι χώροι µε τους παγωµένους χρόνους τους, όπως στη ζωγραφική, αλλά οι αλληλοεπικαλυπτόµενοι χρόνοι, οι στοιβαγµένοι πάνω σ' έναν στενό
και δύσκολο χώρο, το χώρο των Βαλκανίων.
Πρόκειται για ένα χώρο παντελώς ακατάλληλο για την ανάπτυξη του έπους και,
συνεπώς, άσχετο µε τη χωρική άνεση που δίνει στον εαυτό του ο Όµηρος. O χρόνος στο Βλέµµα του Oδυσσέα είναι απολύτως συναρτηµένος µε το χώρο.
Θα 'λεγες πως, εδώ, ο χρόνος βγαίνει από το χώρο των Βαλκανίων, όπως βγαίνει από το χώρο του ∆ουβλίνου ο χρόνος της µιας ηµέρας (16 Ιουνίου 1904) στον Oδυσσέα του Joyce·
µόνο που, στο Βλέµµα του Oδυσσέα, ο χρόνος δεν είναι ούτε καν αυτός της µιας ηµέρας που χαρίζει στον ήρωά του ο Joyce. O ήρωας του Αγγελόπουλου ζει στον δικό του χρόνο, αυτόν που κατασκεύασε ο ίδιος για προσωπική του χρήση, όπως ο Κerouac στον αυτοβιογραφικό ∆ρόµο.
Το βλέµµα του Oδυσσέα είναι ένα είδος αυτοβιογραφίας, µια εσωτερική περιπέτεια, όπου η ύπαρξη προηγείται σταθερά της ουσίας, και, συνεπώς, δεν
υπάρχει κανένας λόγος ο χρόνος να µετριέται µε το ρολόι,
όπως στις κοινές περιπέτειες, που αρχίζουν, κορυφώνονται και
τελειώνουν µε τη λογική σειρά την οποία επιβάλλει ο «αντικειµενικός», ο µαθηµατικός χρόνος.
O ήρωας της ταινίας Το βλέµµα του Oδυσσέα δε ζει µια περιπέτεια, ζει τη δική του περιπέτεια και επιβάλλει στην εξωτερική περιπέτεια (πόλεµος) τον δικό του χρόνο.
Έχει, λοιπόν, την ποιητική άνεση να µπαινοβγαίνει στο χρόνο απ' όποια «πόρτα» θέλει, πολύ περισσότερο τώρα που όλες οι πόρτες
στα Βαλκάνια είναι σπασµένες,
τώρα που ο ιστορικός χρόνος τρέχει από τις τρύπες ενός κόσκινου και διαχέεται παντού στον βαλκανικό χώρο.
Κάπως έτσι συµβαίνουν τα πράγµατα και στην Oδύσσεια του Καζαντζάκη, ο οποίος πιάνει τον οµηρικό ήρωα εκεί όπου τον εγκαταλείπει ο Όµηρος, κι αρχίζει να τον περιφέρει σε καινούργιους τόπους, µε καινούργιους ανθρώπους, ίσα ίσα για να µη φτάσει ποτέ ο Oδυσσέας στην Ιθάκη.
Τι ρεζιλίκι να επιστρέφεις σπίτι σου, εσύ, ένας Oδυσσέας, και να βρίσκεις εκεί την Πηνελόπη να σου 'χει έτοιµες τις παντούφλες και τη σούπα!
Αν ο Joyce συµπυκνώνει το χρόνο της οδυσσεϊκής περιπέτειας στη µία
ηµέρα, ο Καζαντζάκης τον ανοίγει στο άπειρο. Βρίσκεται, συνεπώς, πιο κοντά στην οµηρική άποψη για την περιπέτεια.
Όσο για τον Αγγελόπουλο, αυτός φρόντισε να εξαφανίσει και την Ιθάκη και την Πηνελόπη και τον ίδιο τον Oδυσσέα, έτσι ώστε αυτός που περιπλανιέται, να µην είναι ο Oδυσσέας, αλλά το βλέµµα του.
Το έπος, ακόµα και το αντι-έπος του Joyce, είναι παντελώς αδύνατον στις µέρες µας. Στις µέρες µας, δυνατή είναι µόνο µια «περιπέτεια δρόµου».
Μόνο αυτή περισώζει ό,τι έχει σωθεί απ' τον Όµηρο. Στην περιπέτεια δρόµου, η µόνη χρήσιµη αποσκευή είναι τα µάτια σου.
Τι γίνεται, όµως, όταν τα µάτια σου ενεργοποιούν αδιάκοπα την εικονοπλαστική φαντασία, πράγµα ανεπίτρεπτο στη λογοτεχνία του Κerouac και την προβληµατική των Μπιτ, αλλά και σ' όλες τις ταινίες δρόµου, µε πρώτες και καλύτερες ανάµεσά τους αυτές του Wim Wenders, του συνεπέστερου
µαθητή του Κerouac;
Γίνεται ό,τι γίνεται πάντα όταν ενεργοποιείται η φαντασία, απ’ την οποία προσπαθεί απεγνωσµένα να ξεφύγει η περιπέτεια δρόµου: η ενεργοποιηµένη φαντασία ενεργοποιεί τη µνήµη και η ενεργοποιηµένη µνήµη συντηρεί τη φαντασία µέσα από µια αδιάκοπη ανάδραση.
∆εν µπορείς να γλιτώσεις απ' τη µνήµη, παρά µόνο αν καταφέρεις να ασκηθείς στον οµφαλοσκοπικό ησυχασµό, όπως τον ορίζει ο Γρηγόριος Παλαµάς.
Όσο υπάρχει µνήµη, θα υπάρχει και Ιστορία· κι όσο υπάρχει φαντασία, θα
υπάρχει και Oυτοπία.
Το σηµαντικό για µια αναστήλωση της πάντα αναγκαίας Oυτοπίας, είναι να διαφυλαχτεί, ως κόρη οδυσσεϊκού οφθαλµού, η καλή συνεργασία της µνήµης µε τη φαντασία.
Όσο οι µουζίκοι προσεύχονται (εκτός απ' το Θεό, τον εγγυητή της ουράνιας Oυτοπίας) και στον Λένιν (τον εγγυητή της γήινης), πρέπει να 'µαστε αισιόδοξοι.
Από το βιβλίο Το βλέµµα του ποιητή (6 κείµενα για την ταινία του Θόδωρου Αγγελόπουλου Το βλέµµα του Oδυσσέα), εκδ. Αιγόκερως, 1996.
